Een nieuwe studie rapporteert de productie en implantatie van iPSC-afgeleide autologe dopaminerge voorlopercellen bij een patiënt met de ziekte van Parkinson.
Weefseltransplantaties ter vervanging van de verloren dopamineneuronen bij Parkinsonpatiënten worden al sinds de jaren 80 onderzocht. De belangrijke bronnen van deze cellen zijn het bijniermerg en foetale weefsels van de middenhersenen van allogene of xenogene bronnen. Het blijkt echter niet eenvoudig te zijn uit deze bronnen meer dopamineneuronen te laten genereren. Foetale celtherapieën worden bijvoorbeeld vaak als onhandig beschouwd wegens ethische beperkingen, moeilijke productie en het ontstaan van dyskinesieën.
Pluripotente stamcellen, afkomstig van dopaminerge voorlopercellen uit de middenhersenen vertegenwoordigen een mogelijke celbron die met meer consistentie kan worden geproduceerd. Een nieuwe studie gepubliceerd in New England Journal of Medicine omschrijft de implantatie van patiëntafgeleide dopminerge voorlopercellen bij een patiënt met idiopathische ziekte van Parkinson.
De patiëntspecifieke voorlopercellen werden in vitro gedifferentieerd vanuit geïnduceerde pluripotente stamcellen (‘induced pluripotent stem cells‘, iPSCs). De cellen werden in een gehumaniseerd muismodel getest op fenotypische eigenschappen van substantia nigra pars compacta-neuronen. Hieruit bleek dat er geen sprake was van immunogeniciteit voor mononucleaire cellen uit het perifere bloed.
De cellen werden geïmplanteerd in het putamen (linkerhersenhelft gevolgd door rechterhersenhelft met een interval van 6 maanden) van een patiënt met de ziekte van Parkinson. Immuunsuppressie was hierbij niet nodig. Een PET-scan met fluor-18-L-dihydroxyfenylalanine suggereerde overleving van de getransplanteerde cellen. Zo bleken de iPSC-afgeleide transplantaten zich inderdaad in het putamen te bevinden en overleefden zij 24 maanden (linkerkant) en 18 maanden (rechterkant) na de transplantatie. De parkinsonsymptomen bleken gestabiliseerd of verbeterd te zijn binnen 18 tot 24 maanden na de implantatie.
Concluderend kan gesteld worden dat het mogelijk is om iPSC-afgeleide autologe dopaminerge voorlopercellen te produceren en te implanteren bij een patiënt met de ziekte van Parkinson, zonder dat immuunsuppressie nodig is. Vervolgonderzoek is echter wel nodig om te onderzoeken hoe deze aanpak zal werken bij patiënten met verschillende genetische achtergronden en ziektefenotypen over een periode van meer dan 24 maanden.
Referentie
Naar boven
