TNN - jaargang 121, nummer 1, februari 2020
dr. S. Rutten , prof. dr. O.A. van den Heuvel , dr. E.E.H. van Wegen , drs. R.H. Hagen , drs. K. Vermunt , dr. K. Rutten
Uit gesprekken met patiënten blijkt dat de beleving van de ziekte van Parkinson een heel scala aan fysieke, cognitieve, emotionele, sociale en maatschappelijke factoren omvat, die onvoldoende tot hun recht komen in het gehanteerde ziektemodel dat doorgaans leidend is in de spreekkamer. In dit kwalitatieve onderzoek werd een thematische analyse verricht van 117 berichten van parkinsonpatiënten en hun naasten op een online lotgenotenforum, met als doel meer inzicht te krijgen in de subjectieve beleving van het leven met de ziekte van Parkinson. Forumbezoekers gaven vaak aan moeite te hebben met de neuropsychiatrische symptomen van de ziekte. Hiernaast beschreven zij de impact van de ziekte van Parkinson op sociaal, emotioneel en professioneel gebied; verlies was hierbij een centraal thema. De resultaten van dit onderzoek pleiten voor een benadering van parkinsonpatiënten volgens het biopsychosociale model, met aandacht voor de neuropsychiatrische symptomen en de verlieservaringen die gepaard gaan met de ziekte. Vanwege de bijdrage die de neuroloog, parkinsonverpleegkundige, (neuro)psycholoog en psychiater kunnen leveren aan deze zorg, adviseren wij een multidisciplinaire benadering van de ziekte van Parkinson.
(TIJDSCHR NEUROL NEUROCHIR 2020;121(1):18–23)
Lees verderTNN - jaargang 115, nummer 3, september 2014
dr. S. Rutten , C. Vriend , dr. Y.D. van der Werf , prof. dr. O.A. van den Heuvel , prof. dr. H.W. Berendse
Depressie komt bij ongeveer één op de drie patiënten met de ziekte van Parkinson voor. Depressie heeft een grote impact op het functioneren en de kwaliteit van leven. Desondanks worden depressieve symptomen bij Parkinson-patiënten in de dagelijkse praktijk nog onvoldoende herkend en behandeld. De diagnostiek wordt bemoeilijkt door de overlap tussen depressieve symptomen en parkinson-gerelateerde motorische en autonome functiestoornissen. Daarnaast is de differentiatie met angststoornissen, cognitieve stoornissen, apathie en niet-motorische responsfluctuaties van belang, mede gezien de consequenties voor het behandelbeleid. In dit artikel wordt een overzicht gegeven van de pathofysiologie, diagnostiek en behandelopties van depressie bij de ziekte van Parkinson. De beschikbare literatuur over de effectiviteit van antidepressiva, psychotherapie, electroconvulsieve therapie, transcraniële magnetische stimulatie en lichttherapie wordt besproken. Hieruit komt de noodzaak van nader onderzoek naar specifieke behandelinterventies voor depressie bij de ziekte van Parkinson naar voren.
(Tijdschr Neurol Neurochir 2014;115:121-128)