SAMENVATTING

In dit artikel worden aan de hand van twee casus de kliniek, pathogenese, diagnostiek, differentiaaldiagnose, behandeling en prognose besproken van de immuungerelateerde neurologische bijwerkingen van checkpointremmers, zoals anti-PD-1- en anti- CTLA4-therapie, die worden toegepast bij de behandeling van gemetastaseerd melanoom, niet-kleincellig longcarcinoom en heldercellig niercelcarcinoom.

Neurologische neveneffecten van checkpointremmers zijn relatief zeldzaam, moeilijk te diagnosticeren en potentieel levensbedreigend. De bijwerkingen kunnen optreden tijdens of na de therapie. Aanvullende diagnostiek is voornamelijk gericht op het uitsluiten van andere oorzaken. De behandeling bestaat uit tijdelijk onderbreken of staken van de antitumortherapie in combinatie met starten van immuunmodulerende behandeling. Desondanks kunnen neurologische bijwerkingen fataal zijn, of herstellen ze met restverschijnselen.
(TIJDSCHR NEUROL NEUROCHIR 2018;119(5):164–71)