Door onderzoekers aan het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) en het expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde SEIN is er een epilepsie-alarmsysteem ontwikkeld. Een videocamera houdt slapers in de gaten en kan detecteren en waarschuwen wanneer iemand een nachtelijke epileptische aanval heeft. In wetenschappelijk tijdschrift Epilepsia1 verscheen recent een artikel over dit onderzoek.
Wereldwijd lijden zo’n 50 miljoen mensen aan epilepsie, en de Hersenstichting meldt dat er in 2016 181.700 patiënten in Nederland waren2. Epilepsie kan lichte of ernstige vormen aannemen, en ongeveer 30 procent van de epileptische aanvallen vereist medische aandacht. Nachtelijke epilepsie-aanvallen worden vaak niet opgemerkt, wat ze extra gevaarlijk maakt. Wanneer mensen in hun slaap een aanval krijgen kunnen ze zich stoten of uit bed vallen, en een aanval kan zelfs dodelijk zijn (SUDEP, sudden unexpected death in epilepsy). Voor ouders van een kind met epilepsie betekent dit dat ze vaak zelf een slechte nachtrust ervaren.
Een automatische camera, die een nachtelijke aanval detecteert en een waarschuwingssignaal uitstuurt kan daar verbetering in aanbrengen. Het in Leiden ontworpen camerasysteem3 werkt door middel van een algoritme dat op basis van ingevoerde bestaande data leert om epileptische aanvallen te herkennen. Dat doet het door veranderingen in de pixels van de camera te herkennen en te relateren aan bepaalde lichaamsbewegingen, zoals schokken.
Door onderzoekers in Leiden is het video-alarmsysteem onderzocht door bij 22 kinderen met epilepsie camera’s in hun slaapkamer te plaatsen. Het bleek dat de kunstmatige intelligentie die de beelden analyseerde goed in staat was om grote aanvallen te detecteren (tonisch clonische aanvallen) die met schokken gepaard gaan. Ook alle aanvallen met wilde bewegingen (hypermotore aanvallen) werden herkend. Daarnaast bleef het aantal loze alarmen beperkt: gemiddeld ging er eens per 20 nachten een vals alarm af. Waarbij wel opgemerkt wordt dat 6 van de 22 kinderen verantwoordelijk waren voor alle valse alarmen die de camera’s registreerden. Bij de andere 16 kinderen werden geen loze alarmen gezien.
Het video-alarmsysteem is nog in een testfase maar aan het LUMC en bij SEIN is er goede hoop dat er over niet al te lange tijd een systeem op de markt komt. Daarmee zouden kinderen met nachtelijke epilepsie erg geholpen worden, net als hun ouders.
Moderne technologie wordt steeds meer toegepast in het management van epilepsie. Zo bestaan er meer ‘slimme’ armbanden, die een epileptische aanval herkennen en een waarschuwing kunnen uitsturen. Ook zijn er wearables die zich meer richten op absences, in de vorm van een hoofdband met ingebouwde sensor.
Bronnen
1: Artikel in vaktijdschrift Epilepsia: https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/epi.16504
2: Hersenstichting Nederland: https://www.hersenstichting.nl/hersenaandoeningen/epilepsie/
3: Persbericht van LUMC: https://www.lumc.nl/over-het-lumc/nieuws/2020/Mei/videocamera-epilepsie/